Als je stress wilt oplossen, dan is het goed om ook aan de gevolgen te denken die stress veroorzaakt. Het kan dan net die motivatie zijn om nu echt eens je stress aan te pakken.
Andere willen weer weten of één van hun aandoeningen eventueel stress gerelateerd zijn. Voor welke reden je ook komt. Ik heb geprobeerd zo’n uitgebreid beeld te geven over de gevolgen van stress, hopende hier jou mee te helpen.
Inhoud van dit Artikel
De gevolgen van Stress
Een korte periode van stress in bepaalde en vaak meer gevaarlijke situaties zijn gezond voor ons. Als we moeten vluchten, of een andere snelle handeling moeten doen, om het gevaar te ontwijken is het maar goed dat onze bijnieren wat adrenaline en cortisol in ons bloed pompen. Deze hormonen zorgen ervoor dat we direct een boost energie krijgen en onze spieren worden opgeladen met energie zodat we adequaat kunnen anticiperen op eventueel gevaar.
Het wordt alleen problematisch als het gevaar is geweken en we nog steeds in de vecht of vlucht modus staan. In de huidige maatschappij waar we vaak veel en snel onder druk worden gezet, kan het gebeuren dat onze hersenen constant denken dat we onder gevaar zijn. Dit zorgt er dus ook voor dat de bekende stresshormonen in ons bloed en lichaam gepompt blijft worden, waardoor we chronische stress kunnen blijven ervaren.
De gevolgen van stress zijn zowel op fysiek als mentaal niveau. Laten we de belangrijkste hier benoemen…
Het centrale zenuwstelsel
Dit zenuwstelsel zorgt voor de activering van de fight or flight response komt. Als de werkelijke ‘’dreiging’’ weer weg is, zou vanuit de hersenen het signaal moeten komen om weer terug te gaan naar het parasympatisch zenuwstelsel. Dit is het zenuwstelsel die je hebt als je in een ontspannen toestand bent.
Alleen door deze hectische maatschappij en de individuele stressoren die we in ons dagelijkse leven ervaren, blijven de hersenen en het lichaam denken dat er nog steeds gevaar is. Normaal gesproken worden bij de fight and flight response de belangrijkste organen voorzien van extra bloed en energie.
Alleen als dit mechanisme niet wordt uitgeschakeld, betekent dit wel dat die belangrijke organen onder druk blijft staan en uiteindelijk schade kunnen oplopen. Bekijk dus goed of je enige klachten heb bij de vitale organen en neem contact op met je dokter als dit zou blijkt te zijn.
Je hart en het cardiovasculaire systeem
De stresshormonen die worden rondgepompt in je bloed en in je lichaam, zorgen voor een versnelde hartslag. Het zorgt er ook voor dat je sneller en oppervlakkiger gaat ademen. Voor mensen met een bepaalde longafwijking kan dit erg vervelend zijn en mogelijk zelfs gevaarlijk.
De stresshormonen vernauwen ook je bloedvaten en zou dus je bloeddruk kunnen verhogen. Het is daarom altijd goed om je bloeddruk te laten doormeten door een dokter, zodat er geen ongewenste situaties ontstaan wat betreft een hoge bloeddruk.
1 van die gevolgen zouden kunnen zijn, dat er iets met het hart gebeurt, of iets met de hersenen, zoals een beroerte of een hartaanval. Bijna enige twijfel of er iets met je hart of hersenen zijn, gelijk een afspraak maken met de dokter.
De spijsvertering
Tijdens de fight or flight response en met de gereedmaking tot actie, maakt je lever extra glucose aan, om je de energie te geven die je nodig hebt op het moment van actie.
Als de stress echt chronisch wordt heeft het lichaam moeite deze glucose allemaal te verbranden en je lichaam krijgt moeite dit te verwerken en aankomen is één van de gevolgen.
De boost van hormonen, de snelle ademhaling en verhoogde hartslag, verstoord het spijsverteringsstelsel. Constipatie, maagzuur, diarree, misselijkheid, stress-eten en buikpijn kunnen hier mogelijke gevolgen van zijn.
Soms wordt er ook wel eens gedacht dat chronische stress maagzweren kan veroorzaken. Zover als de wetenschap nu gaat heeft dat meer met een bacteriële infectie te maken. Natuurlijk is het wel zo, dat een slechte darmflora meer ontvankelijk is voor de beïnvloeding van bacteriën.
Je spieren
Als je gestresst bent, spannen spieren zich automatisch aan. Dit is een beschermingsmechanisme tegen eventueel letsel. Een gespannen spier is minder kwetsbaar. Als het gevaar geweken is en je zit weer in het parasympatisch zenuwstelsel ontspannen de spieren weer.
Alleen als je onder chronische stress staat is dit vaak niet meer het geval. Te strakke en gespannen spieren verkrampen het hele spierstelsel en je kan dus hoofdpijn, nek en schouderpijn en rugpijn krijgen. Bij iedereen is de plek waar de pijn zich voordoet anders, vaak gaat het ook op de plekken zitten waar de spieren zwakker zijn.
Seksualiteit en het voortplantingssysteem
Soms is het zo dat bij mannen bij een situatie van stress tijdelijk de testosteron spiegel omhoog gaat en er even een extra stimulans is tot sex. Bij vrouwen is dit niet zo en bij mannen is dit alleen tijdelijk.
Na een langere tijd stress te ervaren kunnen de sexuele verlangens afnemen. Vooral bij mannen komt dit, omdat stress het testosteron niveau omlaag haalt. Mogelijke gevolgen van stress bij mannen zijn: afnamen van de sperma productie, laag libido, impotentie en zelf de kans op infectie bij de prostaat en teelballen verhogen.
Voor vrouwen die langdurige stress hebben kan het de menstruele cyclus verstoren, het kan leiden tot onregelmatige en pijnlijke menstruatie, maar het kan ook de symptomen van de menopauze vergroten. Al met al iets om voor te waken.
Het immuunsysteem
Eén van de dingen die stress doet met het lichaam is dat het het immuunsysteem stimuleert. Dat is iets fantastisch op korte termijn, maar bij teveel stress kan het problematisch worden.
Na een verloop van tijd zal de cortisol en adrenaline je immuunsysteem verzwakken, omdat het de hoeveelheid stimulering niet aan kan en constant aan staat. Door het verzwakken van het immuunsysteem heeft het meer moeite slechte bacteriën, virussen en andere indringers de baas te zijn.
Een mogelijk gevolg kan dan ook zijn, dat je vatbaarder wordt, voor griep, corona en andere infecties. Tegelijkertijd door de verzwakking van het immuunsysteem heeft het lichaam langer nodig om te herstellen van blessures en het helen van wonden.
Mentale gevolgen van stress
Naast de fysieke gevolgen zijn er ook mentale gevolgen en die bespreek ik hieronder met je…
Slecht slapen
Veel mensen slapen slecht door stress. De gedachten blijven rondspoken in het hoofd en door de verhoogde cortisol en adrenaline blijft de energie hoog en kan je maar moeilijk in slaap komen.
Vaak word je nog moeier wakker dan dat je in slaap viel, omdat je in een cirkel zit, waar je moeilijk uit kan komen. Slechte slaap veroorzaakt stress en stress veroorzaakt slechte slaap.
Overprikkeld zijn
Als we in ons parasympatisch zenuwstelsel zitten, kunnen we goed met stress omgaan. We hebben immers een ontspannen basislijn, waarin we stress makkelijk kunnen absorberen en weer kunnen afvloeien.
Alleen wanneer de stresshormonen hun werk doen, lijkt er een soort elektrische spanning te zijn in ons gedrag en denken, die vaak als overweldigend wordt ervaren.
Waar als de buurman zijn gras maait en je ontspannen de buurman groet, kan je onder chronische stress ernstige irritaties hebben en met verbale uitspatting tot gevolg. De gevolgen van overprikkeld zijn door chronische stress kunnen groot zijn. Scheidingen, verbaal en non-verbaal geweld, vriendschappen die stuk gaan, wanhoop, eenzaamheid en meer van deze emoties die je in elke situatie meeneemt en bepaalde gevolgen hebben.
Depressiviteit en Angst
Door de hoeveelheid stresshormonen in je bloed en dus in je hersenen, gaat je brein overtoeren maken. Je krijgt meer en sneller gedachten en emoties en ze worden vaak steeds negatiever.
Situaties die zijn gebeurt in het verleden zijn nu vaker aanwezig in een stressvolle periode en denken en voelen vanuit het verleden werkt vaak depressie in de hand.
Hetzelfde gebeurt eigenlijk als je veel denkt aan wat er aan negatieve situaties kunnen gebeuren in de toekomst. Door de grote hoeveelheid aan gedachtes en emoties kan je dit steeds angstiger maken.
Als je het idee hebt dat stress hiervan het gevolg is, neem dan contact op met een therapeut, of in ieder geval neem vrienden of familie in vertrouwen en praat hierover. Als je dat ook niet hebt, wandel dan veel in de natuur en hou een dagboek bij, zodat je je gevoel en gedachten kan uiten.
Vergeetachtigheid
Het is best nog wel onduidelijk hoe stress en vergeetachtigheid gerelateerd zijn aan elkaar. Vaak wordt gezegd dat cortisol de hersenfuncties verminderen, maar andere wetenschappers zien dat anders. Ik denk wel dat het voorstelbaar is dat cortisol indirect invloed heeft op het functioneren van ons brein.
Ze hebben ook in onderzoeken gevonden dat het korte termijn geheugen niet goed werkt als de persoon gestresst is en dat de korte herinneringen slecht worden opgeslagen naar het lange termijn geheugen.
Wat wel een indirect gevolg is op vergeetachtigheid is uitputting door stress. Er zijn allerlei oorzaken door stress gerelateerde factoren die invloed hebben op je geheugen. En dan met name het slaapgebrek en de kwaliteit van slaap. We hebben echt ongeveer die 8 uur kwalitatieve slaap nodig, anders gaat het functioneren van onze hersens gewoon achteruit.
Andere mentale gevolgen van stress hier beneden opgenomen
- Slechte focus
- Ontwijkingsgedrag
- Geïrriteerdheid
- Te veel van het slechte uitgaan
- Gedachtes die racen door je hoofd
- Situaties en innerlijke gesprekken die zich maar blijven herhalen in je hoofd
- Te veel fouten maken
- Zware emoties voelen
- Emoties schommelen erg veel
Conclusie
Het mag wel duidelijk zijn dat stress niet gezond voor je is en dat hier zichtbare gevolgen aan kan zitten. Het is daarom ook erg belangrijk je stress te verlagen, zodat je niet te veel last hebt van alle gevolgen die het met zich meebrengt.
Er is een hoop wat je zelf kunt doen. Er is genoeg over dit onderwerp op mijn website te vinden. Mocht het allemaal teveel worden, praat dan met vrienden en/of familie, wandel in de natuur en kies een goede therapeut uit die je verder je stress kan verlagen.
Relaxte en zorgeloze groet,
Lucas van Wateringen
